
WERK ALS WAARDE MODEL
In het kader van de duurzame inzetbaarheid van medewerkers, hebben Prof. dr. Jac van der Klink et al, het ‘werk als waarde’ model ontwikkeld, waarin de recente ontwikkelingen in werk, gezondheid en duurzame inzetbaarheid zijn opgenomen. Het model is gebaseerd op de capability benadering van nobelprijswinnaar Amartya Sen.
Centraal in het model staat de ‘werk-capability set’, waarbij het gaat om zowel de individuele werknemer, die in staat en gemotiveerd moet zijn om te werken, als om de werkcontext die de mogelijkheden biedt om waardevolle taken uit te voeren. Een elementair uitgangspunt van het Werk aks Waarde model is dat in dit geval werk, waarde moet toevoegen voor zowel de organisatie als de medewerker. De benadering daagt onderzoekers, beleidsmakers, en mensen uit de praktijk uit te onderzoeken wat mensen in hun werk belangrijk en waardevol vinden – wat zij willen bereiken in een bepaalde werkcontext – en vooral of zij zowel zelf in staat zijn als door de werkcontext in staat gesteld worden, dit ook te doen.
Stellingen werk als waarde model
WERK ALS WAARDE MODEL
De 7 werk capabilities
Vragenlijst Werk Capabilities
Nu worden vaak reorganisaties, of werkaanpassingen doorgevoerd die voor de werkenden een forse extra belasting maar geen verbetering of zelfs een verslechtering van de ervaren waarde betekenen. Als daarmee de balans verstoord raakt tussen wat mensen investeren in het werk en wat zij ‘er uit halen’ kan dit tot problemen leiden. De lijst kan dus voor preventie worden gebruikt, maar ook bij gezondheids-, functionerings-, of andere problemen kan de lijst inzicht geven.
In de afbeelding zijn de zeven werkwaarden zichtbaar.
scoring van de vragenlijst
Toepassing op individueel niveau
Toepassing op groepsniveau
Toepassing op collectief niveau
Voorbeelden
RELEVANTE BEGRIPPEN
De capability benadering bestaat uit een aantal kernbegrippen (cursief). Ieder individu streeft naar het bereiken van waardevolle doelen in het leven (functionings). Deze waardevolle doelen kunnen betrekking hebben op identiteiten die iemand wil hebben zoals het deel uitmaken van een bepaalde groep mensen (op basis van geloof, sport, familie of een goede ouder zijn). Waardevolle doelen kunnen ook betrekking hebben op dingen die men wil doen, zoals het niet eten van dieren, zich ontwikkelen en creatief zijn, iets maken.
Duurzame inzetbaarheid
Met duurzame inzetbaarheid wordt hier bedoeld een levensloopfenomeen waarmee “..medewerkers doorlopend in hun arbeidsleven over daadwerkelijk realiseerbare mogelijkheden alsmede over de voorwaarden beschikken om in huidig en toekomstig werk met behoud van gezondheid en welzijn te (blijven) functioneren. Dit impliceert een werkcontext die hen hiertoe in staat stelt, evenals de attitude en motivatie om deze mogelijkheden daadwerkelijk te benutten (ZonMw, 2010).”
PROJECTEN
De capability benadering is wereldwijd toegepast in onder meer de publieke gezondheidszorg (Venkatapuram, 2011), morele politicologie (Nussbaum, 2003), klimaatverandering (Schlosberg, 2012) onderwijs (Walker, 2010), armoedebestrijding (Trani en Loeb, 2012) en arbeid (Van der Klink et al. 2016).
FACTOREN TER VERBETERING VAN PARTICIPATIE CHRONISCH ZIEKEN (DATUM)
Werk draagt significant bij aan de kwaliteit van leven en gezondheid. Werkeloosheid leidt vaak tot mentale ziektes. Werk geeft iemand inkomen, sociale relaties en de mogelijkheid tot zelfrealisatie. Tegelijkertijd kunnen chronische ziektes iemands mogelijkheden om te werken sterk reduceren. Dit brengt een potentieel probleem aan het licht, niet alleen voor de individuele werkende, maar ook -als gevolg van de ouder wordende populatie- voor organisaties en voor de gehele maatschappij. Omdat ouderen eerder geneigd zijn chronische ziektes te ontwikkelen dan jongeren, is het faciliteren van die groep werkenden en het cultiveren van een duurzame persoon-werk fit, cruciaal voor het productief houden van de medewerkers en voor een betaalbaar pensioensysteem.
This research project seeks to identify factors that can enhance quality of sustainable working life in general and that of people who suffer from a chronic illness in particular. To this end, it develops a philosophically sound and empirically adequate conception of quality of sustainable working life (QoSWL), as well as a valid measure for QoSWL that captures the specific needs of workers with a chronic disease. Individual autonomy, well-being and health play a central role in people’s quality of working life. Social values that are implicated in QoSWL include prosperity and distributive fairness – both in relation to unemployed people and future generations. The project includes a normative assessment of the impact of measures for increasing QoSWL that does justice both to the individual and the social values mentioned, and pays special attention to the responsibilities of the relevant stakeholders.
Work, quality of life, and health are closely related. Work provides income, social relations, and opportunities for self-realisation. Lack of paid employment may cause ill health and a reduced quality of life. In a cross-sectional analysis among Dutch citizens labour status was one of the most important determinants of differences in self-perceived health. Unemployment may lead to psychological distress, depression and reduced mental health, and gaining employment improves health. Thus, work participation contributes significantly to quality of life (QoL) and health.
THE CONCEPT OF SUSTAINABILITY IN RELATION TO WORK (DATUM)
The three pillars of sustainability – people, planet, prosperity – are captured by the ideal to provide people with a healthy and productive life in harmony with nature. This project is concerned with how productivity and health can be combined in a sustainable way. This can only be realised when depletion of resources for work is avoided, or compensated with resources. For a sustainable quality of working life (QoWL), resources should not be exhausted in present working life, and there should be an active policy for building up new resources at the personal, organisational and societal level. This can be achieved by means of a durable Person-Work Fit, which is crucial for a Quality of Sustainable Working Life (QoSWL).
PUBLICATIES
- Abma FI, Brouwer S, de Vries HJ, Arends I, Robroek SJ, Cuijpers MP, van der Wilt GJ, Bultmann U, Van der Klink JJ.The capability set for work: development and validation of a new questionnaire. Scand J Work Environ Health 2016; 42:34-42.
- Ferdiana A, Post MW, King N, Bültmann U, van der Klink JJ. Meaning and components of quality of life among individuals with spinal cord injury in Yogyakarta Province, Indonesia
- Disabil Rehabil. 2017 Mar 8:1-9. doi: 10.1080/09638288.2017.1294204. [Epub ahead of print]
- Meerman J, Abma FI, Van der Klink JJL. Handleiding bij de capability vragenlijst. ZonMw 2017
- Van der Klink JJL, Bakker T. Het capability model als integratief kader voor de zorg en zorgopleidingen. KNMG 2017
- Van der Klink JJ, Bultmann U, Burdorf A, Schaufeli WB, Zijlstra FR, Abma FI, Brouwer S, van der Wilt GJ.
- Sustainable employability--definition, conceptualization, and implications: A perspective based on the capability approach. Scand J Work Environ Health 2016; 42:71-9.
- Van der Klink J.J.L., Bültmann U., Brouwer S., Burdorf A., Schaufeli W.B., Zijlstra F.R.H., Van der Wilt G.J. Sustainable employability in older workers, work as value [In Dutch: Duurzame inzetbaarheid bij oudere werknemers, werk als waarde]. Gedrag & Organisatie 2011: 24 (4): 342-356
- Kuiper L, Bakker M, Van der Klink JJL. The Role of Human Values and Relations in the Employment of People with Work-Relevant Disabilities Social Inclusion 2016, Volume 4, Issue 4, Pages 176–187 DOI: 10.17645/si.v4i4.696
LITERATUURLIJST
- Abma FI, Brouwer S, de Vries HJ, Arends I, Robroek SJ, Cuijpers MP, van der Wilt GJ, Bultmann U, Van der Klink JJ.The capability set for work: development and validation of a new questionnaire. Scand J Work Environ Health 2016; 42:34-42.
- Nussbaum M.C. (2003). Capabilities as fundamental entitlements: Sen and social Justice.
- Feminist Economics 9(2 – 3), 2003, 33 – 59.
- Schlosberg, D. (2012). Climate Justice and Capabilities: A Framework for Adaptation Policy.
- Ethics and International Affairs, 26(4), 445-461.
- Sen, A. K. (1999). Development as Freedom, New York, Knopf.
- Sen, A. K. (2009). The idea of justice. Cambridge, MA. The Belknap Press or Harvard University Press.
- Trani J. F., and Loeb M. (2012). Poverty and disability: A vicious circle? Evidence from Afghanistan and Zambia. Journal of International Development, 24, S19–S52.
- Van der Klink JJ, Bultmann U, Burdorf A, Schaufeli WB, Zijlstra FR, Abma FI, Brouwer S, van der Wilt GJ.
- Sustainable employability--definition, conceptualization, and implications: A perspective based on the capability approach. Scand J Work Environ Health 2016; 42:71-9.
- Venkatapuram S. (2011). Health Justice, an argument for the capabilities approach. Polity Press, Cambridge. ISBN-9780745650340.
- Walker M. A. (2010). Human development and capabilities; a prospective analysis of global higher education policy. Journal of Education Policy (2010) 25 (4) 485-501.
Amartya Sen
In lijn met deze gedachtevorming heeft Sen het capability begrip ontwikkeld. ‘Capabilities’ vormen de set aan realiseerbare mogelijkheden, die mensen hebben om in hun leven te zijn wie ze willen zijn en de dingen te doen die waarde toevoegen voor henzelf en hun omgeving. Het gaat er hierbij om dat mensen zowel de mogelijkheden hebben – als in staat worden gesteld –. Eenmaal vastgesteld zijn capabilities niet vrijblijvend. Mensen zijn verantwoordelijk hun capabilityset te onderhouden en waar mogelijk uit te breiden. Maar de verantwoordelijkheid ligt ook bij de context. In een rechtvaardige samenleving hebben mensen er aanspraak op dat zij over een set van relevante capabilities kunnen beschikken. Het werk als waarde model beschrijft duurzame inzetbaarheid in termen van de capability benadering van Sen.


TRANZO
Tranzo is het wetenschappelijk centrum voor zorg en welzijn van Tilburg School of Social and Behavioral Sciences , Tilburg University
MISSIE
De missie van Tranzo is het verbinden van wetenschap en praktijk op het gebied van zorg en welzijn. Door in co-creatie met de praktijk te werken aan kennisontwikkeling en kennisuitwisseling willen we het evidence based werken
bevorderen.
EVIDENCE BASED WERKEN: 3 KENNISBRONNEN
Voor Tranzo gaat het in evidence based werken om drie soorten kennisbronnen: wetenschappelijke kennis, de professionele expertise van de zorgverlener en de kennis en expertise van de burger, de patiënt. De interactie tussen de onderzoekers, professionals (zoals zorgverleners en beleidsmedewerkers) en de vraagzijde is dan ook van groot belang.
WERKWIJZE: DE ACADEMISCHE WERPLAATS
In co-creatie met de praktijk heeft Tranzo verschillende academische werkplaatsen opgericht. Dit zijn duurzame samenwerkingsverbanden tussen Tranzo- Tilburg School of Social and Behavioral Sciences of Tilburg University en praktijkinstellingen. Binnen een academische werkplaats wordt gewerkt aan innovatie van het (zorg) aanbod in de betrokken sector. De samenwerking vindt plaats op basis van een langdurend onderzoeksprogramma dat door de universiteit en praktijkinstellingen gezamenlijk wordt vastgesteld. Binnen academische werkplaatsen spelen science practitioners, professionals die deels werken in de praktijk en deels binnen de universiteit, een centrale rol. Elke science practitioner is als het ware een brug tussen wetenschap en praktijk.
Naast academische werkplaatsen investeert Tranzo in kennisnetwerken. Dit zijn samenwerkingsverbanden die dwars over de academische werkplaatsen kennis ontwikkelen en uitwisselen.

PROF. VAN DER KLINK
PROFESSOR DUURZAME INZETBAARHEID TRANZO
Sinds 1 oktober 2014 is prof. dr. Jac van der Klink benoemd op de leerstoel Psychische Gezondheid en Duurzame Inzetbaarheid in Arbeid. De leerstoel is gevestigd bij Tranzo; hét wetenschappelijk centrum op het gebied van zorg en welzijn van Tilburg University en wordt mogelijk gemaakt door Ascender, Dow Benelux en de Netherlands School of Public & Occupational Health (NSPOH).
DUURZAME INZETBAARHEID IN WERK
Duurzame inzetbaarheid van werknemers is vanwege maatschappelijke en demografische ontwikkelingen één van de grootste uitdagingen voor de toekomst. Overheidsmaatregelen en sociaal beleid binnen ondernemingen zijn gericht op toenemende arbeidsparticipatie van iedereen, ook groepen die kwetsbaar zijn met betrekking tot die arbeidsparticipatie, zoals mensen die uitvallen wegens psychische problemen, (jong) volwassenen met aangeboren of chronische gezondheidsproblemen, of werknemers die tot op hogere leeftijd doorwerken. Dit vraagt om meer kennis over wat nodig is om duurzame inzetbaarheid van deze groepen te realiseren.
LOOPBAAN
Jac van der Klink studeerde in 1980 af in de geneeskunde en in 1987 in de psychologie aan de Universiteit Utrecht. Vanaf 1980 tot 1998 was hij werkzaam als huisarts, arts in de tropen, bedrijfsarts en consultant. Vanaf 1998 is hij onder andere werkzaam geweest bij de NSPOH. In 2002 promoveerde hij aan de Universiteit van Amsterdam op de effectiviteit van interventies bij psychische problematiek. Van 2006 tot 2014 was hij hoogleraar sociale geneeskunde, occupational health. Vanaf 2014 is hij verbonden aan de universiteit van Tilburg.
ACADEMISCHE WERKPLAATS ARBEID EN GEZONDHEID
De leerstoel psychische gezondheid en duurzame inzetbaarheid vormt de kern van de Academische Werkplaats ‘Arbeid en Gezondheid’. Deze academische werkplaats heeft Tranzo onderdeel van Tilburg University samen met praktijkpartners opgericht en vormt een duurzaam samenwerkingsverband. In co-creatie wordt gewerkt aan innovatieve toepassingen op het gebied van arbeid en gezondheid. De oprichters zijn het opleidingsinstituut Netherlands School of Public & Occupational Health (NSPOH), Psychologische dienstverlener Ascender, Chemisch bedrijf Dow Benelux BV, Arbo- en gezondheidsdienstverlener HumanCapitalCare en Tranzo, Tilburg University. Alle in de AWAG participerende partijen investeren in de infrastructuur van de werkplaats.
De Academische Werkplaats is mede initiatiefnemer in NETHLAB (Network on Labour and Health), een interdisciplinair netwerk van partijen met gevarieerde kennis over arbeid, arbeidsmarktprocessen, organisatie, gezondheid en participatie.